Michalczowa
Treść
Michalczowa
Centrum Michalczowej wyznaczają nowy kościół p.w. NMP Królowej Polski (parafia istnieje od 1981 r.), przestronny budynek Szkoły Podstawowej oraz liczne sklepy i magazyny. Zabudowa wsi jest rozproszona, stanowią ją głównie nowe budynki mieszkalne i gospodarcze. Otaczają je hektary sadów.
W miejscowości od 2010 r. prężnie działa Stowarzyszenie Sportowo - Kulturalne "Michalczowa". Pod jego patronatem działa założona w 2000 r. Grupa Regionalna "Michalczowa".
Historia
Miejscowość powstała ok. 1370 r., jednak początki osadnictwa na tych terenach sięgają epoki brązu – co potwierdziły prowadzone w obrębie Michalczowej prace archeologiczne.
W XIV w. wieś była własnością rodu Gabańskich z Gabonia koło Gołkowic, podobnie jak Bilsko, Cichawa, Jakubkowice, Łyczanka czy Witowice. Należała do parafii Jakubkowice. Co ciekawe, według Jana Długosza Michalczową zarządzali czterej bracia, którzy wydalili kmieci i założyli cztery szlacheckie dwory.
W XIX w. współwłaścicielami cząstkowymi wioski byli: Jan Michalczowski (I część), Walerian Strowski (dwie części) i Stanisław Kącki (I część). Od połowy XIX w. majątki dworskie zaczęły upadać, a ziemię po kilka morgów wykupywali chłopi.
W początkowej fazie I wojny światowej okolice stały się polem krwawych walk między wojskami rosyjskimi i austro-węgierskimi. Wielu mieszkańców musiała wstąpić w szeregi armii austro-węgierskiej, część dostała się do niewoli.
Warto wiedzieć:
W czasie II wojny światowej na terenie gminy Łososina Dolna działała placówka AK "Dolina". W jej działalność zaangażowanych było wielu mieszkańców Michalczowej.
Jednym z komendantów placówki był pochodzący z Michalczowej podpor. Stefan Bednarek ps. "Mścisław". W 1942 r., podczas akcji Gestapo w Michalczowej, która miała na celu aresztowanie „Mścisława”, zginął jego ojciec Jan i siostra Ludwika.
Nastąpiły kolejne zatrzymania wśród rodziny czy sąsiadów - za działalność w ruchu oporu lub jego popieranie. Aresztowano m.in. Jana Bednarka, który był więziony w Nowym Sączu, a następnie w obozie w Oświęcimiu. W Auschwitz-Birkenau zginęła Maria Bednarek, Józef Działoński i Michał Sromek. Władysław Bednarek zginął w Charkowie, Józef Bednarek - w okolicach Pasierbca, Bolesław Bednarek - we Francji.
11 listopada 2003 r. przed Szkołą Podstawową odsłonięto pomnik upamiętniający martyrologię mieszkańców Michalczowej i Łęk.
Zobacz: Legenda o powstaniu wsi: Jakubkowic, Bilska, Michalczowej i Witowic