Treść

Wioska ścieli się na stokach Białowodzkiej Góry (616 m n.p.m.), która ze swymi wzniesieniami - Zamczyskiem (608 m. n.p.m.) i Rozdzielem (616 m n.p.m.) – jest najdalej wysuniętym na wschód fragmentem Pasma Łososińskiego.

W 1961 roku, we wschodnich partiach góry utworzono leśny rezerwat przyrody o powierzchni ponad 67 hektarów. To skupisko buczyny karpackiej, dąbrowy i rzadkich roślin, przez które biegną dwa piesze szlaki turystyczne, jest rajem dla miłośników przyrody i pięknych widoków – na Beskid Wyspowy, Jezioro Rożnowskie a nawet Tatry. Ale góra znęcić może również miłośników przygody. Na jednym z jej wzniesień, nazwanym skądinąd Zamczyskiem, do dziś znajdują się pozostałości obronnej warowni. Niektórzy naukowcy przypuszczają, że właśnie tutaj znajdował się na wpół legendarny „Lemiesz”, wzmiankowany w literaturze jako jeden z XIV-wiecznych zamków strzegących Doliny Dunajca.

Zobacz: Rezerwat i tajemnicze grodzisko oraz Legenda białowodzka

Historia

Białawoda (z Rozdzielem), podobnie jak sąsiednie miejscowości, powstała w latach 1400-1454. Była wsią szlachecką, zaś cząstkowe udziały w jej posiadaniu mieli: Samuel Chrząstowski i Jan Kempiński. Natomiast cząstkowymi właścicielami Rozdziela byli: Samuel Chrząstowski oraz Stanisław Lubomirski, wojewoda ruski”. (Z albumu „Ta ziemia sercu najbliższa”, B. Cetnarowska, S. Golonka, Łososina 2011).